تاثیر پیری بر ایمنی بدن
با افزایش سن، سیستم ایمنی بدن کمتر در مقابله با عفونت ها موثر واقع می شود و کمتر به واکسن ها واکنش نشان می دهد. در واقع پیری باعث کاهش مقاومت بدن در مقابل بیماری ها و ویروس ها می شود و در نتیجه با پایین آمدن ایمنی احتمال ناتوانی در مقابل بیماری افزایش می یابد. با این حال افرادی که در دوره پیری به سر می برند می توانند با استفاده از راهکار های مناسب به سیستم ایمنی بدن خود کمک نمایند تا به راحتی تسلیم نشود. همانطور که حدس زده اید ورزش و رژیم غذایی مناسب از جمله مهم ترین عوامل تاثیرگذار در افزایش ایمنی بدن در سنین بالا می باشند.
با مختصری مطالعه تاریخ و زندگی بشر از ابتدا تا به اینجا در می یابیم امید به زندگی در حال حاضر بیش از دو سه برابر قرن های گذشته می باشد. که عامل اصلی آن پیشرفت علم و افزایش رعایت بهداشت می باشد. از این رو انسان امروز با شرایط موجود هماهنگ شده است و این هماهنگی را روحیه تطبیق پذیری بشر می نامند. در نهایت سیستم ایمنی بدن نیز که متاثر از شرایط پیرامون خود بوده است به دو گونه تقسیم شده است که عبارتند از:
- سیستم ایمنی ذاتی
- سیستم ایمنی تطبیق پذیر
ایمنی ذاتی
سیستم ایمنی ذاتی بدن در واقع اولین خط دفاعی بدن در مقابل ویروس ها و عفونت ها می باشد و به صورت ذاتی عمل می نماید. این سیستم اگرچه تلاش خود را می کند که از پیشروی عفونت یا بیماری جلوگیری نماید، اما عموما باعث ایجاد التهاب سیستمیک مزمن می شود و در نهایت نمی تواند به تنهایی از مواجهه با بیماری بدن را محافظت نماید.
ایمنی تطبیق پذیر
نوع دیگری از سیستم ایمنی بدن ایمنی تطبیق پذیر می باشد. ایسن سیستم به نوعی مسئول به خاطر سپردن و مقابله با عوامل بیماری های خاصی می باشد که با مرور زمان ایجاد شده اند و رشد کرده اند. اگرچه ایمنی تطبیق پذیر در مقابل ویروس ها، باکتری ها و قارچ ها مقاومت می نماید اما با افزایش سن قدرت دفاعی خود را از دست می دهد و موجب می شود توان مقابله فرد در پیری کاهش یابد. کاهش این دیوار های امنیتی در این سنین باعث پیشروی بیماری هایی از جمله دیابت، بیماری های قلبی و عروقی، سرطان، آلزایمر و … می شود و با گذر زمان سیستم دفاعی بدن را به طور کامل از کار می اندازد.
حال اگر بتوان این سیستم ایمنی را به گونه ای تطبیق داد که در مدت زمان بیشتری و با توان بالاتری در مقابل بیماری های گوناگون مقاومت نماید. در آن صورت افراد می توانند سنین بالا را با عوارض کمتری سپری نمایند و طول عمر بیشتری داشته باشند. اما چگونه می توان این نوع از سیستم دفاعی بدن را تقویت نمود؟
همانطور که در ابتدای این مقاله بیان گردید ورزش می تواند یکی از عوامل تاثیرگذار در افزایش ایمنی بدن تلقی شود. در واقع ورزش در کنار رژیم غذایی مناسب باعث می شود سموم کمتری به بدن منتقل شوند و ایمنی بدن با حملات کمتری از سوی عوامل مضر طرف می باشد. در نتیجه سیستم ایمنی بدن با شرایط متفاوتی تطبیق پیدا می کند که در آن فشار و آسیب کمتری به بدن وارد می شود. و نهایتا این سیستم می تواند با انرژی بیشتری و در زمان طولانتری به دفاع از بدن بپردازد.
فاکتور های سالم ماندن در پیری
در ادامه این مقاله به ذکر مهم ترین عوامل و فاکتور های تاثیرگذار در حفظ سلامت در سنین بالا می پردازیم که عبارتند از:
- فعالیت بدنی منظم
- رژیم غذایی منظم
- حفظ وزن متوسط
- و …
انجام فعالیت بدنی منظم
همانطور که اشاره نمودیم ورزش و فعالیت های بدنی تأثیر زیادی بر سیستم ایمنی بدن دارد. قطعا افراد با افزایش سن از نظر جسمی کم تحرک می شوند، اما شواهدی وجود دارد که نشان می دهد انجام هر چه بیشتر ورزش می تواند برخی از اثرات دوران ایمنی را کند یا حتی معکوس نماید. به طور نمونه عضله اسکلتی در کاهش التهاب و عفونت نقش عمده ای دارد که نتیجه آن جلوگیری از بروز بیماری های قلبی و عروقی و دیابت می باشد. امروزه محققان با مطالعه بر روی افراد مختلف دریافته اند افرادی که بیشتر ورزش می کنند در فرایند واکسیناسیون بدن آن ها همکاری بیشتری از سایر افراد می کند. و این بدان معناست که این افراد زمانی که به طور نمونه از واکسن آنفولانزا استفاده می نمایند احتمال کمتری دارد به این بیماری دچار شوند و آنتی بادی ها در بدن آن ها بهتر عمل مبی نمایند.
اتخاذ رژیم غذایی منظم
امروزه استفاده از رژیم های غذایی گوناگون در بین افراد در هر سنی بسیار رواج یافته است. اغلب این رژیم ها نیز جهت کاهش وزن و در برخی موارد افزایش وزن می باشد. اما برخی از ؤزیم های غذایی در راستای حفظ سلامتی بدن می باشد. یکی از این رژیم ها که امروزه بیشتر از گذشته مورد توجه قرار گرفته است رژیم غذایی مدیترانه ای می باشد که برای سالمندان نیز بسیار توصیه می شود. محققان این حوزه معتقدند رعایت این رژیم غذایی از خطر چاقی و ابتلا به بیماری های قلبی عروقی، دیابت و سرطان و … جلوگیری می نماید.
رژیم غذایی مدیترانه ای شامل موارد زیر می باشد:
- مقادیر زیادی میوه، سبزیجات برگ دار و روغن زیتون
- مقادیر متوسط ماهی، مرغ و لبنیات
- مقدار کم گوشت قرمز و شکر
حفظ وزن متوسط
یکی دیگر از مواردی که از نظر محققان می تواند در حفظ سلامت افراد در سنین بالاتر مفید باشد حفظ تعادل وزن افراد می باشد. این افراد به هیچ عنوان کاهش زیاد وزن و حتی افزایش زیاد وزن در این سنین را توصیه نمی کنند و معتقدند حفظ تعادل وزن و برخورداری از وزنی متوسط در این سنین بهترین رویکرد بدن می باشد.